جویدن ناخن در کودکان و نوجوانان
جویدن ناخن (Onychophagia) به جویدن ناخن های انگشان به صورت بیمارگونه اشاره دارد. شکلی از این رفتار که اختلال محسوب نمیشود در سنین خردسالی و کودکی بیشتر دیده میشود و معمولا با افزایش سن خود به خود از بین میرود.بروز این رفتارها معمولا بین ۱ تا ۴ سالگی است و در بعضی افراد در سنین نوجوانی به اوج خود میرسد هر چند که غالبا بعد از ۱۸ سالگی متوقف میشود. اما در برخی جویدن بیش از حد و بدون کنترل ناخن در کودک یا بزرگسال میتواند علاوه بر مشکلات فکری ورفتاری موجب بروز مشکلات بهداشتی دهان و دندان یا آسیب به بافت انگشتان فرد شود.
جویدن ناخن (انیکوفاژی) در دسته بندی اختلالهای رفتار تکراری متمرکز بر بدن (BFRB) قرار میگیرد. گروهی که شامل اختلالات گستردهای میشود که فرد با تکرار یک عمل به وسیله اعضای بدن خود آن را بروز میدهد. مثل کندن مو کندن و خراش انداخت روی پوست و کندن یا جویدن ناخن.
جویدن ناخن در بزرگسالان
افراد بزرگسال یا کودکانی که توانایی توضیح دادن به اطرافیان یا روانشناس برداشت خود از دلیل انجام این کار را دارند بسیاری اوقات به جنبه التیام دهنده و تسکین دهنده این حرکات اشاره میکنند. به طوری که گاهی اوقات قبل از انجام این قبیل رفتار به انجام آن احساس نیاز شدید پبدا کرده و بعد از انجام احساس آرامش و تسکین میکنند. معمولا افرادی که به این گروه از اختلالها دچار هستند گزارش میکنند در زمانهایی که عصبی, بیحوصله, ناراحت و یا حتی تشنه و گرسنه هستند بیشتر این اعمال را انجام میدهند.
جویدن ناخن و اعمال دیگری چون خوردن انگشت شصت در صورتی که در سنین اولیه در رفتار کودک وجود داشته لزوما به معنای وجود اختلال یا مشکل جدی نیست و طبق مطالعات و مشاهدات با افزایش سن به طور کامل برطرف میشود. اما هنگامی که شدت و تکرار این اعمال بیش از حد باشد یا موجب آسیب های جدی به بافت انگشت و دست یا عفونتهای دهان دندان شده و عمرکرد عادی کودک را مختل کند باید به فکر روشهای درمانی بود.
علت جویدن ناخن چیست؟
در مطالعات انجام شده ردپاایی از تاثیرات ژنتیکی در بروز این اختلال مشاهده شده. وجود مورد مشابه در خانواده یا وجود طیفی از اختلالها در والدین مثل افسردگی و اضطراب میتواند اثر گذار باشد.
معمولا کودکان و بزرگسالانی که دچارا اختلال جویدن ناخن هستند اختلال های دیگری مثل بیشفعالی, نافرمانی مقابلهای اضطراب و وسواس را نیز همزمان تجربه میکنند و ممکن است ارتباطی بین جویدن ناخن و این اختلالات وجود داشته باشد.
قطعا دخیل بودن فاکتورهای زیادی در بروز یک اختلال موثر است اما در اختلال های این چنینی به طور ویژه یکی از مهم ترین بخشهای تشکیل دهنده مشکلل را اضطراب تشکیل میدهد. با توجه به اینکه انجام این اعمال در زمانهایی که اضطراب در فرد شدت میگیرد افزایش پیدا میکند و برخی افراد بعد از جویدن ناخن ایجاد احساس آرامش و تسکین را گزارش میدهند بررسیی مسایل مربوط به اضطراب و تنشهای موجود در زندگی فرد یکی از اولویت ها در مسیر درمان است. با بررسی سنینی که این اختلال درآنها بروز و قوت میگیرد الگویی از گذار قابل مشاهده است. گذر از خردسالی به کودکی و گذر از کودکی به نوجوانی مقطعهایی از فرآیند هستند که فرد را با تنشها و حالات روانی-فیزیکی جدید و متفاوت آشنا میکنند. نکته مهم برای والدین توجه به این دورههای زمانی در فرآیند رشد فرزندشان است. والدین باید تلاش کنند در دورههای حساس موقعیت و شرایط را تاجای ممکن و طبیعی برای کودک آماده کنند تا او در مسیر صحیح رشد و نمو قرار بگیرد.
همچنین برخی متخصصان کمبود تحرک به خصوص در نوجوانان را یکی از دلایل مهم بروز و افزایش شدت این اختلال میدانند. شماری از پژوهشهای بالینی نیز اشاره به ۲ مورد از موارد تحریک کننده جویدن ناخن میکنند و بیحوصلگی و کار یا اعمال خستهکننده و تکراری را از موارد تاثیرگذار در ادامهی روند این اختلال میدانند.
جویدن ناخن علاوه بر کودک و بزرگسالی که به این اختلال مبتلاست میتواند و اطرافیان و خانواده را نیز درگیر کند. ممکن است اطرافیان به هردلیلی از این رفتارها احساس شرم کنند یا از مسخره شدن فرزند اعضای خانوادهشان توسط دیگران به دلیل جویدن ناخن ناراحت یا خشمگین شوند. توجه به نکتهای مهم برای اطرافیان افرادی که به جویدن ناختن مبتلا هستد بسیار مهم است. این که افراد فکر کنند فرد میتواند خیبلی راحت جویدن ناخن را متوقف کنند ولی چون این کار را دوست دارد و از سر خودخواهی نمیخواهند این کار را متوقف کنند فکر و رویکردی اشتباه است و باعث استرس, نا امیدی, درماندگی و اضطراب در فرد میشود.
۵ راه درمان جویدن ناخن
درمان اختلال جویدن ناخن برخلاف تفکر رایج درمان آسانی نیست و برای حل شدن ریشهای مشکل مراجعه به درمانگر متخصص حتما باید در نظر گرفته شود. اما نکته مهم مدیریت کردن کودک یا بزرگسال بر این رفتار تا زمان طی شدن پروسه درمان است. راهکارهایی که پیشنهاد میشود بدون شروع و طی کردن فرآیند اصلی درمان به طور عمده چیزی راحل نمیکند و صرفا برای کاهش نشانهها و مدیریت فردی و خانوادگی اختلال پیشنهاد میشود.
برای درمان جویدن ناخن : از ابزارهای کمکی استفاده کنید
ابزارهایی به منظور کنترل چنین رفتارهایی ساخته شده. در صورت دسترسی میتوانید روکشهای پلاستیکی که روی انگشتان دست و ناخن قرار میگیرند تهیه کنید. و وقتی که فرد اقدام به بردن ناخن سمت دهان میکند, از جویدن ناحن جلوگیری میکند
برای درمان جویدن ناخن : دستهایتان را سرگرم کنید
انجام فعالیتها و مهارتهایی که برای انجام به طور مستقیم از دستها و انگشتان استفاده میشود میتواند حواس فرد از چودن ناخن پرت کند و با استمرار در این فعالیتها خاطرات و مسیرهای عصبی جدید مرتبط با دست و انگشتان به وجود میآید
مثلا توپهای کوچکی که برای کاهش اضطراب از آنها استفاده میشود نیز در صورتی که اختلال فرد منشا اضطرابی داشته باشد میتواند موثر واقع شود و باعث تخلیه هیجانی فرد هنگام فشار دادن و بازی با این توپ ها شود.
برای درمان جویدن ناخن : ناخنهایتان را بگیرید
کوتاه کردن مرتب ناخن میتواند از میل به جویدن ناخن و انجام دادن این عمل بکاهد.
توپهای کوچکی که برای کاهش اضطراب از آنها استفاده میشود نیز در صورتی که اختلال فغرد منشا اضطرابی داشته باشد میتواند موثر واقع شود و باعث تخلیه هیجانی فرد هنگام فشار دادن و بازی با این توپ ها شود. مجددا لازم به ذکر است که فرآیند درمان یا مدیریت این اختلال باید حتما همراه با محبت و همدلی باشد و نقات مثبت در فرد مسیر پیشرفتش در این فرآیند باید به او یادآوری شود. استفاده از ادبیات تهدید یا مسخره کردن نمیتواند تاثیر مثبت داشته باشد و فرآیند درمان و مدیریت اختلال را با مشکل مواجه میکند.
برای درمان جویدن ناخن : آدامس بجوید
جویدن آدامس چون دهان فرد را برای جویدن درگیر میکند میتواند از جویدن ناخن ها بکاهد.